سنجش نخستین سطح از تفکر انتقادی در میان دانشجویان تحصیلات تکمیلی: "بیان کردن به شکل دیگر"

با توجه به اهمیت تفکر انتقادی به عنوان یکی از مهم‌ترین بازده‌های نظام آموزش عالی، سنجش این مهارت شناختی در میان دانشجویان می‌تواند اطلاعات ارزشمندی را فراهم نماید. بنابراین هدف پژوهش حاضر، سنجش بیان کردن به شکل دیگر به عنوان سطح نخست از تفکر انتقادی بر مبنای چارچوب پل و الدر (2012) در میان دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته روانشناسی تربیتی بود. این پژوهش با رویکرد کیفی و با روش پدیدارنگاری صورت گرفت. 15 شرکت کننده از میان دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته‌ی روان‌شناسی تربیتی دانشگاه الزهرا در سه گروه تحصیلی سال اول، سال دوم و فارغ التحصیلان در سال تحصیلی 98- 1397 برحسب تمایل داوطلبانه آنان به همکاری، مورد سنجش قرار گرفتند. در این پژوهش از دانشجویان خواسته شد تا بخشی از متن کتاب "هنر عشق ورزیدن" را بخوانند و متن مذکور را با کلمات و عبارات خود بیان کنند. اطلاعات گردآوری‌شده در دو بخش پاسخ‌های نوشتاری و اظهارنظر مصاحبه‌شوندگان، بر اساس روش تحلیل محتوای مضمون مورد واکاوی قرار گرفت. یافته‌های پژوهش در شش ویژگی مربوط به پاسخ‌های نوشتاری شامل تغییرِ ساختار جمله، معنا کردن واژه، تکرار کردن جمله، تغییر دادن معنای جمله، توضیح دادن جمله و حذف کردن عبارت یا جمله و سه ویژگی مربوط به فرایند مصاحبه شامل ترجمه کردن با توجه به احساسات فرد، عدم توجه به ارتباط بین بندها و نقد کردن استخراج گردید. بر مبنای یافته‌های بدست آمده، شرکت کنندگان ضعف عمده‌ای در مهارت بیان کردن به شکل دیگر داشتند. لذا توصیه می‌شود در راستای آموزش این مهارت و تعیین معیارهایی برای پرورش آن گام برداشت